top of page

Ψυχοσωματικές ασθένειες

Τα ψυχοσωματικά προβλήματα εμφανίζονται και υπό τη μορφή οργανικών παθήσεων.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η υπέρταση, το βρογχικό άσθμα, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και η λειτουργική δυσπεψία.

Στο πλαίσιο αυτό, υποστηρίζεται ότι η παρουσία των οργανικών αυτών προβλημάτων οφείλεται σε ψυχοκοινωνικά αίτια, όπως είναι το άγχος και οι αρνητικές συνθήκες ζωής, καθώς δεν είναι πάντα εφικτός ο εντοπισμός δυσλειτουργικών φυσιολογικών μηχανισμών οι οποίοι οδηγούν στην πρόκλησή τους.

Οι δυσκολίες στην αναπνοή είναι μια συχνή κατηγορία ψυχοσωματικών προβλημάτων. Από ψυχολογικής σκοπιάς, υποστηρίζεται ότι η συναισθηματική δυσφορία που βιώνει το άτομο σωματοποιείται, προκαλώντας προβλήματα στην αναπνοή του.

Ακόμα, οι ενοχλήσεις και οι παθήσεις του γαστρεντερικού συστήματος αποδίδονται σε πολλές περιπτώσεις σε ψυχοσωματικούς παράγοντες. Αυτό συμβαίνει καθώς οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες, που ασκούν πίεση στα άτομα, μπορεί να διαταράξουν τη λειτουργία του συστήματος αυτού, με αποτέλεσμα τα άτομα να βιώνουν πόνο και δυσκολίες.

Μια άλλη ομάδα είναι οι δερματικές παθήσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ψωρίαση, η οποία εμφανίζεται στο 2-3% του παγκόσμιου πληθυσμού. Η δερματική αυτή πάθηση σχετίζεται με την παρουσία διαφόρων μορφών άγχους, όπως είναι το κοινωνικό άγχος, το άγχος απόδοσης και το αντιλαμβανόμενο άγχος. Επίσης, παρουσιάζονται συσχετίσεις μεταξύ της ψωρίασης και της αλεξιθυμίας. Στην ουσία, η ψωρίαση θεωρείται μια δερματική πάθηση η οποία εμφανίζεται στα ευάλωτα άτομα, όταν εκείνα βιώνουν έντονο άγχος. Τα δερματικά συμπτώματα της πάθησης διατηρούνται και επιδεινώνονται όσο το άγχος των ατόμων παραμένει.

Τέλος, μια εξίσου συχνή κατηγορία ψυχοσωματικών προβλημάτων είναι εκείνη που αφορά στη στοματική υγεία των ατόμων. Στο πλαίσιο της οδοντιατρικής, παρατηρείται μια σειρά από συμπτώματα τα οποία δεν μπορούν να εξηγηθούν από τους επαγγελματίες υγείας. Ανάμεσα στα συμπτώματα αυτά είναι ο πόνος στην περιοχή των δοντιών, η διαταραχή στη γεύση, η κακή αναπνοή και η στεγνή στοματική κοιλότητα, ενώ στις οδοντιατρικές ψυχοσωματικές παθήσεις εντάσσεται το σύνδρομο καυσαλγίας του στόματος και η άτυπη οδονταλγία. Τα οργανικά αυτά προβλήματα δεν οφείλονται σε κάποια ιατρική αιτιολογία, με τους ειδικούς να επισημαίνουν τη σχέση αυτών με την ψυχολογική και τη γνωστική κατάσταση των ασθενών. Αυτό που υποστηρίζεται είναι ότι οι ασθενείς που εμφανίζουν τα στοματικά αυτά προβλήματα παραπονιούνται συνεχώς για αυτά, απευθυνόμενοι σε επαγγελματίες υγείας, χωρίς να παρουσιάζουν βελτιώσεις με την πάροδο του χρόνου. Τα οδοντιατρικά αυτά προβλήματα παραμένουν όσο τα άτομα δεν κατανοούν την ψυχοσωματική φύση αυτών, με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται όλο και περισσότερο σωματικά και ψυχοκοινωνικά.

Η περιγραφή των παραπάνω συμπτωμάτων και παθήσεων αναδεικνύει τις διαφορετικές μορφές που λαμβάνουν τα ψυχοσωματικά προβλήματα. Η ύπαρξη των προβλημάτων αυτών είναι ορατή σε διαφορετικά συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού, προκαλώντας τη δυσαρέσκεια των ατόμων.

Υπό το πρίσμα αυτό, τα άτομα βιώνουν δυσάρεστες και αγχογόνες καταστάσεις, τις οποίες προσπαθούν να διαχειριστούν. Η προσπάθεια αυτή μπορεί να είναι ανεπιτυχής και να οδηγεί στη σωματοποίηση.

Τα ψυχοσωματικά και τα οργανικά προβλήματα επιβαρύνουν τα άτομα σε σωματικό και ψυχολογικό επίπεδο, προκαλώντας προβλήματα στην καθημερινή τους λειτουργικότητα. Με τον τρόπο αυτό, οι πάσχοντες παρουσιάζουν χαμηλή ποιότητα ζωής και ευημερία. Οι αρνητικές αυτές επιδράσεις των ψυχοσωματικών προβλημάτων στη ζωή των ατόμων μπορούν να περιοριστούν με τη μείωση ή και την αποτελεσματική διαχείριση των προβλημάτων. Η αποτελεσματική αντιμετώπιση επιτυγχάνεται με τη βοήθεια ψυχολογικών μεθόδων, οι οποίες επικεντρώνονται στις ψυχοκοινωνικές και συναισθηματικές διαστάσεις των οργανικών προβλημάτων.

bottom of page